در آغاز، تذکر این نکته ضروری است که عنوان باغ خوانی (تمنای درک باغ) فقط معطوف به بحث در باره باغ ایرانی نیست، در کل جهان انسان ها سعی می کنند باغ را بخوانند و بفهمند. (نک.
دقیقه 13:48 از فیلم
رویداد)
باغ خوانی
در عنوان «باغ خوانی» خواندن یا خوانش باغ در این معنا است که چه مفهوم پدیدار شناختی از باغ قابل استخراج است. این امر در آغاز شامل توصیف و تحلیل طرح باغ با رویکرد فرهنگی است. در این مرتبه و در این معنا «خوانش» با «فرا خواندن» متفاوت است. (نک. دقیقه 38:48)
اما در مجموعه گفتارهای«باغ خوانی»، موضوع این گفتار «
باغ مرا میخواند» است که نشان میدهد در بحث از باغ ایرانی پس از خوانش باغ به امر «فراخواندن» هم باید پرداخت.

چرا "باغ مرا میخواند"؟
در انتخاب این عنوان برای نخستین جلسات شروع سلسله نشستها، هدف آن است که با معنای شیفتگی انسان به باغ (و باغ به انسان) مواجه شویم. به عبارت دیگر، روبرویی با این سوال که چگونه «باغ تمنای حضور انسان را دارد؟» (
نک. دقیقه 53:20)
گویی یک اصل هستی شناختی است که انسان را با باغ پیوند میدهد. به تعبیر دیگر، یک زیستِ دیالکتیک است." (
نک. دقیقه 14:21)
"از دیدگاه پدیدارشناختی، باغ به مثابه یک اثر همزمان زیستی و هنری پنداشته میشود." (نک. دقیقه25:11)
به تعبیری: «ما به او محتاج بودیم او به ما مشتاق بود» (41:05)
از دیدگاه پدیدار شناختی باغ ایرانی در کانتکست پدیدارشدنش اثری هنری و همزمان زیستی است.

باغ بابور/بابر،
کابل، افغانستان- منبع
ویکیپدیا مظاهر فرهنگی گوناگونِ سرزمینهای «ایران فرهنگی» نشان از«فراخوانی» باغ توسط انسان و به عبارتی بازنمایی «تمنای باغ» را دارد. این نمونهها به معماری، شهرسازی، موسیقی و شعر و نثر فارسی و حتی نقوش انتزاعی محدود نمیشود. (
45:22) همانطور که معماری، هنرهای تجسمی و حتی اندیشه فلسفی دستآوردهای تمدن انسانی بودهاند، یکی از انواع پدیدههایی را که دستاورد یک تمدن یا به تعبیر بهتر از مظاهر فرهنگیِ آن تمدن میشناسیم، «باغسازی» است. باغسازی ایرانی بهگونهایست که با «خوانش» آن در مییابیم که باغ هم ما را «میخواند».

جهت پاسخ به چرایی اهمیت موضوع باغ مَرا میخواند در در عرصۀ سرزمینی ایران فرهنگی، به دو سوال بر میخوریم:
1.نسلی که به محو تدریجی باغ از الگوی زیست شهری عادت کرده، تا چه حد میتواند صدای فراخوانی باغ را بشنود؟
2.باغهای باقیمانده یا «خیال باغ» بر نسل جدیدی که در باغ و با باغ نزیسته، چگونه ظاهر یا حاضر میشود؟ کدام رکن این الگوی زیست باستانی آنها را فرا میخواند؟
پاسخهایی برای این دو سوال در
نشست دوم باغ خوانی بیابید.

باغ پهلوانپور، مهریز. منبع: آرشیو سوسن زارع
`